Gardner’e göre bir tek zeka yerine göre bir çok yetenekten, başka bir ifade ile zeka alanından söz edilebilir.Gardner 7 farklı zekâ alanı olduğunu ileri sürmüştür.

1) Bedensel- Kinestetik Zeka = Kişinin bedeninin farkında olması ve fiziksel hareketlerindeki ustalığı ifade eder. Çeşitli sporlar, dans, drama ve egzersizlerle geliştirilebilir. Sporcuların bu zekâda üstün oldukları kabul edilir.

İlgili Davranışlar:

→ Bedensel hareketlerini kontrol edebilir,

→ Sportif çalışmalarda başarılıdır,

→ Bedensel etkinlikler yoluyla bedeninin farkındadır,

→ Yüz beden ifade yollarını ustalıkla kullanabilir,

→ El-parmak koordinasyonunda beceriklidir.

2) Kişiler arası Sosyal Zekâ = Bu zekâ türü daha çok iki kişi arasındaki ilişkide ve iletişimde ortaya çıkar. Etkili konuşma, etkili dinleme, birlikte çalışma gibi etkinlikleri kapsar. Öğretmen, pazarlamacı, terapist gibi meslekler bu tür zekanın yoğun olarak kullanıldığı mesleklerdir.

İlgili Davranışlar:

→ Sözlü ve sözsüz iletişimde beceriklidir,

→ Sosyal ortamlarda bulunmayı sever,

→ Arkadaşlarıyla iyi geçinir,

→ Başkalarının davranışlarının ardındaki niyetleri fark eder,

→ Grupta canlılık ve hareket getirir,

→ Başkalarıyla işbirliği içinde çalışabilir,

3) Benlik Bilgisi Zekâsı = Kişinin kendini tanıması, içsel durumların farkında olması, kendisi ile ilgili düşünceleri ve metakognisyonlar (nasıl düşündüğünü düşünme) manevi duyguların farkındalığı gibi özellikleri içerir. Kendisinin, yani ne olduğunun, ne yaptığının, ne istediğinin ne yapması gerektiğinin farkındadır.

İlgili Davranışlar 

→ Bir konu üzerinde yoğunlaşabilir,

→ Neyi, nasıl yaptığının farkındadır,

→ Farklı duygularının farkındadır ve  bunları farklı şekillerde ifade edebilir,

→ Kendine güvenir,

→ Kendi özelliklerinin farkındadır,

3) Mantıksal-Matematiksel Zekâ = Bilimsel düşünme kavramıyla sıklıkla ifade edilmek istenen budur. Tümevarım ve tümdengelim yoluyla çıkarsamalarda bulunabilmeyi, sayı ve kavramları ustaca kullanabilmeyi ve neden-sonuç ilişkilerine duyarlı olmayı ifade eder.

İlgili Davranışlar

→ Soyut-modelleri tanıyabilir,

→ Tümevarım ve tümdengelim yöntemlerini kullanabilir, ilişki ve bağlantıları kolayca bulur,

→ Matematiksel problemleri çözebilir ve bundan haz duyar,

→ Satranç gibi zihinsel beceri gerektiren oyunları sever,

→ Deney yapmaktan hoşlanır.

5) Müzik-Ritmik Zekâ = İnsan sesi, doğal sesler, müzik aletlerinin seslerindeki değişiklikleri farklılaşmaları kolayca fark edebilir. Müzisyenler ve ses sanatçılarında bu tür zekânın kullanıldığı kabul edilir.

İlgili Davranışlar

→ Seslere karşı duyarlıdır,

→ Güzel şarkı söyler,

→ Bir müzik aleti çalabilir,

→ Sık sık kendi kendine şarkı mırıldanır,

→ Bir şarkı duyduğunda gerek sesiyle gerekse ritim tutarak eşlik eder,

6) Görsel-Uzaysal Zekâ = Zihinde çeşitli nesneler tasarlayabilir. Etrafını iyi gözler, farklılık ve benzerliklere duyarlıdır. Çeşitli şekil, renk ve biçimlerdeki nesnelerle ilgilenirken beceriklidir.

İlgili Davranışlar

→ Hayal gücünü iyi kullanır,

→ Zihinsel resimler çizmekten hoşlanır,

→ Resim ve grafiklerle uğraşmayı sever,

→ Üç boyutlu modeller oluşturmayı sever,

7) Sözel-Dilbilimsel Zekâ = Kişinin dili sözlü ve yazılı olarak iyi kullanabilmesidir. Edebiyatçı, yazar, şair vb.lerinde bu zekâ türü egemendir.

İlgili Davranışlar

→ Başkalarını konuşarak ikna edebilir,

→ Açıklama yapmayı, öğretmeyi sever,

→ Espri yapar,

→ Hafızası güçlüdür,

→ Duyduğu şeyleri yorumlamaktan hoşlanır,

→ Okumayı sever,

Sekizinci tür zekâ olarak söz edilen DOĞACI ZEKÂ; doğal olay ve nesnelerle ilgilenmekten hoşlanmayı kapsamaktadır. Eğer kişi: bitki ve hayvanlarla ilgileniyor ve onlara karşı daha duyarlı ve dikkatli ise, DOĞACI ZEKÂ’YA sahip olduğu düşünülebilir.

NOT : Eğitimde öğrencilerin zekâ türlerine uygun eğitim yapmak öğrenci başarısını artırmaktadır. Bu yüzden öğretmenden beklenen, sınıftaki tüm öğrencilere yönelik eğitim etkinlikleri planlaması ve gerçekleştirmesidir.

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir